Języki chińskie językami tonalnymi. Język mandaryński -tony i ich zmiany. cz1

Języki chińskie jak zapewne każdy zainteresowany już wie należą do języków tonalnych, gdzie każdej sylabie przypisany jest ton. Ton decyduje o znaczeniu wyrazu. Ta sama sylaba wymówiona na różne sposoby, ma różne znaczenia. Tonów nie należy mylić z akcentem tonicznym, który polega na podwyższeniu lub obniżeniu tonu niektórych sylab w wyrazie (np. język chorwacki).

Opiszę tony języka mandaryńskiego oraz ich zachowanie. Języka mandaryńskiego ponieważ jest najpopularniejszym z pośród języków chińskich, na którego naukę decydują się ludzie. Sama również należę do tej grupy.
Pamiętać należy, że nie każdy język chiński zachowuje się tak samo. Dla przykładu język kantoński posiada 6 tonów, podczas gdy język mandaryński 4 plus ton neutralny. (O różnicach pomiędzy językiem mandaryńskim i kantońskim oraz pozostałymi popularnymi językami chińskimi innym razem. )

Oto następujące tony:

sinosplice.com

Ton pierwszy (Tone 1 na rysunku) - wysoki
Wymowa zaczyna się na wysokim tonie i tak się utrzymuje.

Ton drugi (Tone 2) - wznoszący
Wymowa zaczyna się na tonie średnim po czym podnosi się.



Ton trzeci (Tone3) - opadająco wznoszący
Wymowa zaczyna się na tonie niskim, obniża się do dołu po czym podnosi się do góry.

Ton czwarty (Tone4) - opadający
Wymowa zaczyna się na tonie wysokim po czym silnie opada do dołu.

Ton neutralny - bez żadnego nacisku.


ZMIANY TONÓW

Ton pierwszy :

Tonem podstawowym cyfry "一" jest ton pierwszy. Kiedy czytany oddzielnie bądź w liczeniu/wyliczaniu  oraz w liczbach znak ten używa swojego tonu podstawowego.

Jeśli natomiast  po "一" następuje sylaba posiadająca ton 1,2 bądź 3, "一" wymawiany jest jako ton 4;
Jeśli po "一" następuje sylaba posiadająca ton 4, "一" wymawiany jest jako ton 2.

Dotyczy tylko cyfry "一"!!


Ton trzeci:


Sylaba posiadająca ton 3 staje się pół-tonem gdy następuje po niej ton 1,2,4 bądź ton neutralny.
Pół-ton - wymawiana jest tylko pierwsza część tonu (część opadająca) - może przypominać ton 4, ale nim nie jest - spójrz rysunek oraz opis powyżej. (Ton 4 rozpoczyna się w tonie wysokim i opada, ton 3 rozpoczyna się w tonie niskim i pogłębia spadek)
np. 很累 hěn lèi -> hèn lèi ( zapis się nie zmienia, mój przykład tylko obrazuje wymowę! Ton 4 jest tu użyty nieco niepoprawnie (zdanie w nawiasie powyżej), służy jedynie do zobrazowania)

Sylaba posiadająca ton 3 przechodzi w ton 2 jeśli następuje po niej sylaba z tonem 3.
np. 很好 hěn hǎo -> hén hǎo ( zapis się nie zmienia, mój przykład tylko obrazuje wymowę!)

Gdy następują po sobie 3 lub 4 sylaby posiadające ton 3, wtedy wszystkie sylaby poza ostatnią przechodzą w ton 2 a ostatnia pozostaje tonem 3 lub przechodzi w pol-ton3 (jeśli następuje po niej sylaba z tonem 1,2,4 lub neutralnym)
np. 我也很好 wǒ yě hěn hǎo -> wó yé hén hǎo ( zapis tu też się oczywiście nie zmienia ;) )